İnsan Bedeni Uzayda Nasıl Değişikliklere Uğruyor?

Kısa bir süre önce dünyaya dönen Amerikalı astronot Scott Kelly ve Rus kozmonot Mikhail Kornienko, uzayda 1 yıl kalarak uzay yolculuklarını tamamladı. Uzayın İnsan Bedeninde ki Etkileri nasıldı diye de incelenecek olan 2 bilim adamı sorunsuz bir iniş yaptı. 27 Mayıs 2015 tarihinde  Rus uzay gemisi olan  Soyuz ile Uluslararası Uzay İstasyonu‘na (ISS) gitmişlerdi. Dünyaya dönen bu astronotların sayesinde uzayda kaldıkları süre içinde insan bedenin de nasıl değişiklikler olduğu incelemeler sonunda yanıtını bulacak. İnsan Bedeni Uzayda Nasıl Değişikliklere Uğruyor sorusuna iki vücut arasında ki incelemeler sonucunda yanıtlanmış olacak.

Amerikalı astronot Scott Kelly bedeninde uzayda kaldığı süre içinde nasıl değişikliklere uğradığı incelenecek. Kelly’ nin ikiz kardeşi olan ve onunda 4 kez uzay yolculuğu bulunan bir astronot olan ikizi Mark Kelly dünyada kalarak bu 1 yıl süre zarfında geçirdikleri değişiklikler karşılaştırılacak. İkisi de titiz muayeneden geçirilip bu 1 yıl içindeki iç organlar dahil tüm bedeninin nasıl bir değişikliğe uğradığı incelenecek. Bu araştırma sonucunda Mars’ a yolculuk süresinde ve Mars’ taki yaşam süresinde oluşacak değişiklikler bilinecek hatta dünyada ki hastalıkların tedavi aşamasında ne kadar yararlı olacağı saptanmış ve tedavi açısından hangi bulgulardan yararlanacağı hakkında ipuçları olmuş olacak.

Peki, Uzayda Uzun Süre Kalmak İnsan Bedeninde Hangi Değişikliklere Yol Açıyor?

İnsan Bedeni Uzayda Nasıl Çalışıyor?

Uzayda yaşamak ile dünyada yaşamanın arsında ki beden üzerinde ki değişimleri inceleyen bilim adamları İnsan Bedeni Uzayda Nasıl Çalışıyor ? sorusunu cevapladı.

• Uzayda uzun süre kalan bir insan bedeninde ki değişikliklerden  biri kemik erimesi. Vücutta bazı mineral eksikliklerinin sonucu oluşan bu erimenin sonucunda kemikler kırılabilecek duruma geliyor. Bunun sonucu kemik iliği de azalıyor. Dünyaya dönen bir insan vücudu, dünya ya döndükten sonra kemik kırılma rahatsızlığına yakalanma olasılığı  daha da artıyor.

Bu sorun aslında menopoz geçiren kadınlar da da görülüyor. Eğer ilaçla destek ve tedavi edilmediği zaman 1 yıllık süra zarfında kalça kemiği %1 oranında madde kaybına uğruyor. Yapılan araştırmalar sonucu astronotlarda bu oran  artıyor. %1 olan bu erime astronotlarda 1 ayda gerçekleşmiş oluyor. Bu da uzayın insan bedeninde kemik erimesine ne kadar ciddi oranda etki ettiğinin kanıtı olmuş oluyor. Diz eklemi, omurga ve bacak kemiklerinde bu erimenin daha çok olduğu gözleniyor.

Kol ya da bacakların uzun süre alçıda ya da askıda olmasının sonucu kaslar eski güçlerini kaybederler. Askıdan çıkarıldığında bu kasların eski gücüne ve  hareket estetiğine sahip olabilmesi ise zaman alıyor.

• Uzayda kas lifleri azalıyor bu azalma süresi için tam 2 hafta sürenin geçmesi yeterli oluyor. Uzayda yerçekimi olmadığı için dik durmak ya da ayakta durmak zor olduğu için beden bu kaslarını uzayda harekete geçirmiyor. Bu yüzden bu kaslar orada tembelleşiyor.

Uzayda bu duruma engel olmak kasların tembelleşmemesi için çok ağır ve düzenli egzersiz yapılıyor. 2 saat süren bu egzersizler zorunlu tutuluyor. Eğer 2 saat kadar uzun egzersiz çalışmaları olmazsa kas liflerinin %40 oranında azalacağı söyleniyor.  Bu araştırmaların, yatalak olarak yatan hastalarda gözüken kas erimesine engel olacağı çalışmalara yardımcı olacağı belirtiliyor.

• Yer çekimi olmadığı için kalp çok fazla işlevini sürdürmüyor. Kalbin dünyada olduğu uzayda kadar çok çalışmıyor bu nedenden ötürü,  kaslar oksijeni yeteri kadar alamıyor. Uzaydan dünyaya dönüldüğü zaman sağlam olan kalp dünya yerçekimine göre çalışmaya başlıyor ve ritm bozuklukları baş gösteriyor. Uzayda kan başa ve gövdeye doğru akışını sürdürdüğü için bünye kan üretimini durduruyor. Bu yüzden dünyaya dönen astronotlarda tansiyon düşmesi görülüyor. Kanda ki bağışıklık sistemi, hücreleri uzayda değişkenlik gösteriyor. Dünya da görülmeyen hastalıklar uzayda iken ortaya çıkabiliyor.
• Yer çekimsiz ortam olan uzayda, sinirler beyne yeterli enformasyon gönderemiyor. Bunun sonucu duyular birbirine karışarak deniz tutmasına benzer rahatsızlıklar oluşuyor.
• Dünyamızda ki atmosfer dünyayı ve bizi kozmik ışınlarından koruyor. Bu olay uzayda olmadığı için, uzay istasyonunun ince yapısı bu ışıkları süzemiyor bu yüzden astronotlar röntgen (gamma) ışınlarından korunamıyor. Güneşden kopan zerrecikler, proton biçiminde olan uzay aracının duvarlarından kolayca geçerek astronotlara ulaşabiliyor. Bu içeri sızan ışınlar kanser riskini arttıracağı gibi aynı zamanda sinir sistemi hastalıklarına veyahutta genetik yapı taşlarının hasar görüp bozulmasına yolaçabiliyor.
• Uzay aracının çok dar olması, gece ile gündüzün karışması, uykusuzluk ve içinde bulundukları teknik ortam, havalandırma sistemi gibi faktörlerde bazı sağlık sorunlarını tetiklemede yardımcı olabiliyor.