Siber zorbalık internetin çok daha yaygınlaşması ve herkesin daha çok evde kalması sebebi ile dahada arttı. Özellikle 15 yaş altında ki çocuklar için yapılan siber zorbalık daha çok olmaktadır. Yetişkinlerede yapılan ama kendilerini koruyacak derecede oldıukları için 16 yaş altı çocuklar için çok daha tehlikeli ve üzücü durumlara yol açmaktadır.
15 yaş altındaki çocuklara uygulanan siber zorbalık için nereye şikayet edilir ne yapmak gerekir. Ebeveynlerin konuya daha bilgili yaklaşması son derece önemlidir. Yaş kaç olursa olsun internet aracılığı ile yapılan siber zorbalık nereye şikayet edilir? Siber zorbalığın hukiki noyutları nedir? hemen konuya girelim.
Siber zorbalık nereye şikayet edilir?
Siber zorbalık ile karşılaşan insanlar gerek yetişkinler gereksede 15 yaş altı çocukların ebeveynler şikayetlerini Bilişim Teknolojileri Kurumu‘na ait olan ALO 166 nolu İnternet Bilgi İhbar Hattı‘nı arayıp karşılaştıkları olumsuz durumu bildirebilirler. ALO 166 aranılarak karakol veya savcılıklara nasıl ulaşılacağı konusunda da sizleri yönlendirecektir. ALO 166 numarasının dılında isterseniz doğrudan karakollara veya Cumhuriyet Başsavcılığı’na şikayette bulunarak da suç içeren siber zorbalık hareketini bildirebilirsiniz. Direk olarak en yakın karakola veya Cumhuriyet Başsavcılığı’na doğrudan başvuruda bulunarak şikayetçi olabilirsiniz.
Bir şikayet dilekçesi hazırlamalı ve dilekçenizi size yapılmış olan siber zorbalık hakkında açıklayıcı detaylara yer vermeelisiniz. Peki şikayet dilekçesinde neler olmalı ve siber zorbalığa uğradığınız an neler yapmalısınız? Dilekçede durumu kanıtlayıcı delilleri anında delilleri anında almalısınız. Ayrıca, Siber zorbalığa karşı bir cezai yaptırımın uygulanması için “siber zorbalık” tanımı içerisindeki fiilin öncelikle 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu ve ilgili mevzuat bakımından “suç” teşkil eden bir fiil olması gerekiyor.
Bunlar sırası ile şöyledir.
- İntihara yönlendirme (Madde 84),
- Eziyet (Madde 96),
- Tehdit (Madde 106),
- Ayırımcılık (Madde 122),
- Kişilerin huzur ve sükununu bozma (Madde 123),
- Hakaret veya sövme (Madde 125),
- Haberleşmenin gizliliğini ihlal (Madde 132)
- (Özel yaşamını izlenmesi ve kişinin iletişimine müdahale edilerek içeriğinin alay konusu edilmesi halinde),
- Kişiler arasındaki konuşmaların dinlenmesi ve kayda alınması (Madde 133),
- Özel hayatın gizliliğinin ihlali (Madde 134),
- Kişisel verilerin kaydedilmesi (Madde 135),
- Verileri Yok Etmeme (Madde 138) gibi bir çok ceza kanunu maddesi kapsamına girecek türden siber zorbalık fiilinin oluşabileceğini söylemek mümkün.
Siber Zorbalığa uğradığınız an neler yapılmalıdır?
- Ekran Görüntüsü almalısınız: Zorbalık anında gerek yazı ile gerekse fotoğraf resim ile yapılan kötü fiilin daha sonra silinmemesi için anında ekran görüntüsü almalısınız.
- URL adresi görüntüsü alınmalıdır. Savcılığa başvurulduğunda resen IP adresi incelemesi yapılmaktadır. Diyelim URL adresi ve ekran görüntüsü alınmadı. O zaman size o an yapılmış siber zorbalığa şahit olanlar varsa veya o an gören kişiler bulundu ise onları şahitliklerine ihtiyaç duyulacaktır.
Siber zorbalığın hukuki boyutu nedir?
Siber zorbalık yapan kişi suçu işlediği zamanda 12 yaşında ve daha küçük ise cezai sorumluluğu bulunmamaktadır. Fakat bu çocuklar suça sürüklendiği için bu çocuklar ile ilgili danışmanlık tedbiri, sağlık tedbiri gibi çnlemler alınıyor ve uygulanıyor. 12-15 yaş aralığındaki çocukların tıpkı suçun mağduru oldukları durumdaki gibi yine ayırt etme gücüne sahip olup olmadıkları işledikleri suçun sonuçlarını algılayıp algılayamadıklarına bakılarak, algıladıkları takdirde cezai sorumluluklarının olduğuna karar veriliyor. 15-18 yaş aralığındaki çocuklara ise cezai yaptırımlar indirimli olarak uygulanıyor.
Küçük çocuklara uygulanan siber zorbalık eğer fotoğraf ve resim ile yapıldığı ise “bu fotoğrafları, resimleri anne babana ya da yakınlarına gösteririz” gibi şantaj yapıldı ise şantaj suçunun şikayete de tabi olmadığını ve bir yıldan üç yıla kadar hapis ve 5000 güne kadar adli para cezası şeklinde ciddi bir yaptırımı olan bir düzenleme olduğunu görüyoruz.
Çocuk Hakları Sözleşmesi Madde 16′ ya göre; Hiçbir çocuğun özel yaşamına, konut ve iletişimine keyfi ya da haksız bir biçimde müdahale yapılamayacağı gibi, onur ve itibarına da haksız olarak saldırılamaz. Çocuğun bu tür müdahale ve saldırılara karşı yasa tarafından korunmaya hakkı vardır.
Çocukların ve gençlerin internette koruyucu hakları ile ilgili koruyucu kanun bulunmamakttadır. Fakat genel olarak çocuk ve gençleri koruyucu kanunumuz internette de geçerli olduğu için çocuk ve gençler yinede herhangi bir zorbalık ile karşılaştıklarında kanunumuz tarafından korunmakta ve zorbalık yapan kişiye cezai uygulama vermektedir.
Kişisel Verilerin Korunması Kanunu bulunmaktadır.
6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu ile herkesin kisişel verileri kanunumuz ile korunmaktadır.
Öncelikle içerik sağlayıcısına, ulaşamaması halinde ise yer sağlayıcısına başvurabilir ve uyarı yöntemi kapsamında ihlale konu içeriğin yayından kaldırılmasını isteyebilir. Bunun yanında, Facebook, Instagram, Twitter vs. gibi günümüzde aktif olarak kullanılan sosyal platformlarda, gerek kullanıcı hesapları ile ilgili gerekse de içerikle ilgili “şikayet et” butonu yer almaktadır. Adınıza açılan sahte hesabı siz ve sosyal medyadaki arkadaşlarınız “şikayet et” butonu aracılığı ile ilgili hesabı ilgili platformdan kaldırtabilirsiniz. Kişilik hakkı ihlal edilen kişinin talebi, içerik ve/veya yer sağlayıcısı tarafından en geç 24 saat içerisinde cevaplandırılmaktadır.
İçerik ve yer sağlayıcılarına yapılan başvuruların sonuçsuz kalması halinde kişilik haklarınızın ihlal edildiği gerekçesiyle en yakın Sulh Ceza Hakimliğine başvurarak, 5651 sayılı Kanun uyarınca dilekçenizde belirteceğiniz URL/AlanAdı/IP adresine/adreslerine erişimin engellenmesini talep etmeniz gerekmektedir. Sulh Ceza Hakimliği yapılan başvuruyu en geç 24 saat içinde duruşma yapılmaksızın karara bağlar. Hakimlik, kişilik hakkı ihlalini tespit etmesi halinde, ihlale konu içeriğin URL/Alan Adı/ IP adresine erişimin engellenmesi kararı verir.
İnternet aracılığı ile küfür edildiği zaman cezai yaptırım uygulanıyor mu?
TCK 125 kapsamına giren her türlü hakaret içeriğine yaptırım uygulanıyor.
