Kül rengi Yelkovan Kuşu, deniz yüzeyine yakın uçmayı ve süzülerek uçan deniz kuşlarıdır. Orta boy, uzun kanatlı kuşlardır. Kısa bacakları, perdeli ayakları ve boru şeklinde burun delikleri olan büyük kancalı gagaları vardır. Gün batımına kadar denizde dururlar. Gece olunca karaya çıkarlar. Yelkovan Kuşu, gagalarının dibindeki tüp benzeri burun deliklerinden tanınabilirler. Akdeniz kuşu olarak da bilinmektedir. Yüzücü kuşlardır.
Yelkovan kuşu, Procellariiformes ailesinden gelen bir kuş türüdür. Okyanuslarda yaşadıkları için Okyanus Kuşu olarak da bilinmektedir. Yelkovan kuşunun birçok alt türü bulunur. Yüzme konusunda oldıukça iyidirler. Bundan dolayı dalıcı ve yüzücü kuşlar olarak da adlandırılırlar.
Genellikle 15-19 yıllık bir ömre sahiptirler, ancak 38 yıla kadar yaşayabilirler. Her yıl Kuzey Kutbu’na yaklaşık 15.000 kilometre seyahat ederler ve ardından yaz aylarında Güney Avustralya’ya dönerler.
Yelkovan Kuşu Nerede Yaşar?
Yelkovan kuşu, üreme dışında hayatlarını açık okyanusta geçirirler. Dünyanın donmamış okyanuslarında bulunurlar, en çok ılıman ve soğuk sularda bulunurlar ve nadiren tropik ve hatta subtropikal sularda görülürler.
Yelkovan Kuşu Özellikleri Nelerdir?
- Yelkovan kuşlarının boy uzunluğu 15 ila 25 inç (38-64 cm) arasındadır ve uçtan uca 2 ila 2 1/2 fit (60-75 cm) kanat açıklığına sahiptir.
- Genellikle donuk renklidirler; isli gri, kahverengi veya siyah üst kısımlar ve alt gövdeleri beyazımsıdır.
- Bacakları kısa, ayakları perdelidir.
- Burunları boru şeklindedir.
- İnce gagalıdırlar.
- Okyanuslarda ustaca süzülürler.
- Karaya ya da kıyı bölgelerine sadece üremek içn giderler.
- Su yüzeyünde yaşayan kuş türüdür.
- Ömürleri 15-19 yıldır. Bazen 38 yıl yaşayabilirler.
- Uçarken uyuyabilirler.
- Uçarken uyuma sırasında beyinlerinin yarısını kullanırlar.
- Mideleri kokar. Midelerinde yağlı bir madde vardır. Midede bulunan yağlı kokan maddeyi yavrularını beslemek için kullanırlar aynı zamanda güvenlikleri içinde midelerini kokusundan yararlanırlar.
Yelkovan kuşları ölüm anında midedeki kokan yağlı maddeyi dışarı salarlar. Herhangşi bir tehlikeli durumlada karşılaşınca aynı şekilde yağlı madddeyi dışarıya salarlar. Göçebe kuşlarıdır. Koloni olarak yaşamlarını sürdürürler.
Yelkovan Kuşu Ne ile beslenir? Yelkovan Kuşları Nasıl Beslenir?
Yelkovan Kuşu çoğunlukla balık, kalamar, kabuklular, yumuşakçalar, plankton ve benzeri okyanus yiyecekleri gibi küçük deniz hayvanları, küçük ahtapot bazı deniz solucanları, denizanaları, böcekler, diğer maddeler ile beslenirler.
Besinlerini dalış yaparak bulurlar. Bazı türleri su altında 70 m’ye kadar dalarlar ve bir milden (1.6 km) fazla süzülerek su yüzeyinden geçebilirler.
Su yüzeyinde yüzerken de beslenebilirler. Çeşitli balık tutma teknikleri vardır. Uçuş sırasında dalabilirler veya su yüzeyinde yüzerken dalabilirler veya yarı açık kanatlarla su altında ‘uçabilirler’. Beslenmek için 70 m (230 ft) derinliğe dalarlar.
Bazı Yelkovan Kuşu türleri, açık denizlerde atık bertaraf noktalarında yiyecek için çöplerden veya gemilerden atılan çöpleri yemek için gemileri takip ederler.
Yelkovan Kuşları Nasıl Uyurlar?
Yerde, yuvalama kolonilerinde veya suda uyudukları bilinmektedir. Okyanusun üzerinde aylarca uçtukları için ve hem normal uykuya dalabilirler hem de süzülen veya süzülerek uçuş sırasında uyumak için bir seferde beyinlerinin yarısını kullanabilirler.
Yelkovan Kuşları Göçerken bir çok tehlikeler ile karşılaşırlar
Yelkovan Kuşları göç ederken, Antarktika, Sibirya, Japonya, Güney Amerika ve Yeni Zelanda gibi yerlere çok uzaklara seyahat ederler. Bu genellikle hayatlarını tehlikeye sokar. Fırtınalardan sonra veya yiyecek kıtlığı sırasında, kıyı boyunca genellikle ölü olarak kıyılarda bulunurlar. Bu ölümlerin nedenleri tam olarak bilinmemektedir, ancak bilim adamları, kuşların güneye göçlerindeki açlık ve bitkinliğin ölümlere neden olduğunu düşünüyorlar.
Yetişkin Yelkovan Kuşları, Ekim ayında güneye üreme adalarına göç ederler ve kuzey yarımkürede yiyecek stoklamalarına rağmen güneye giderken yiyecek pek bir şey bulamazlar. Güçlü rüzgarlara uçmak zorunda kalırlar. İçlerinde zayıf olanlar Avustralya’daki üreme alanlarına ulaşamıyor ve böylelikle kıyı boyunca dayanamayarak ölmüş kuşlarla karşılaşılıyor.
Üreme yapmayan ve olgunlaşmamış Yelkovan Kuşları, üreyen yetişkinlerden birkaç ay sonra güneye göç ederler.
Yelkovan Kuşları Nasıl Ürerler?
Yelkovan Kuşları üremek için genellikle karayı, arazileri tercih ederler. Uzak adalarda, burunlarda veya kıyı dağlarında, kalkışlara rüzgarların yardım ettiği ve kara avcılarının az olduğu yerlerde koloniler kurarlar. Yelkenliler adalara ve kıyı kayalıklarına sadece üremek için gelirler. Üreme alanlarında gecedirler ve avlanmayı en aza indirmek için aysız geceleri tercih ederler. Oyuklarda yuva yaparlar ve gece ziyaretlerinde genellikle ürkütücü temas çağrıları yaparlar. Tek bir beyaz yumurta bırakırlar. Bazı türlerin civcivleri, özellikle kısa kuyruklu ve isli yelkovan kuşları, Avustralya ve Yeni Zelanda’da koyun kuşları olarak bilinen bir uygulama olan yiyecek için yuva yuvalarından hasat edilmeye tabidir.
Yelkovan Kuşları sular, oyuklarda ve kaya yarıklarında veya daha az yaygın olarak, çimenlerin, çalıların altında veya bazen açıkta yalnızca tek bir yumurta bırakır. Birçok tür, günü denizde besleyerek geçirir ve yuvalarına yalnızca geceleri döner. Kısa kuyruklu yelkovan gibi bazı türler, akşam karanlığında karaya uçmadan önce öğleden sonra bir araya gelirler.
Yelkovan Kuşları genellikle sessiz kuşlardır. Üreme alanlarında ise oldıkça gürültücüdürler. Ürema alanlarının olduğu yerlerde garip gıcırtı, ıslık, inleme veya cıyaklama sesleriyle dolu hale gelir. Bazı türleri Güney Amerika ve Falkland Adaları’ndan en büyük kolonilerin meydana geldiği Avustralya, Tazmanya ve Yeni Zelanda’ya kadar güney okyanuslarının soğuk su bölgelerinde ürer.
Kısa Kuyruklu Yelkovan Kuşları Üreme ve Özellikleri
Kısa kuyruklu Yelkovan Kuşları, NSW’nin orta kıyılarından Batı Avustralya’ya kadar Avustralya’nın doğu ve güney kıyıları boyunca uzanan adalarda ürer. Üreme kolonilerine döndüklerinde kısa kuyruklu Yelkovan Kuşları partnerlerini aramaya başlarlar. Geceleri kur yaparak geçirirler, uyurlar ve yuvalarını yenilerler, çiftleşirler. Kolonilerde yüzbinlerce çift olabilir ve geceleri, çağıran yetişkinler yuvalara girip çıktıklarında, gürültü kulakları sağır eder. Kolonilerde çok fazla gürültü, uğultu olur.
Üreme zamanlarında tavşan yuvalarını kendilerine yuva olarak seçerler. Eğer tavşan yuvası bulamazlarsa yuvalarını çukur kazarak kendileri yapar. Yumurtaları tekdir. Yumurta rengi beyazdır. Eşlerine sadıktırlar. Tek eşli olarak yaşamlarını sürdürürler.
Yumurta 50 – 53 gün boyunca gelişir. Erkekler ve dişiler dönüşümlü olarak kuluçka döneminde yatarlar. Yavru Yelkovan Kuşu Ocak başında yumurtadan çıkar ve her iki ebeveyn de yavruyu besler. 14 hafta boyunca yavru kuş gelişir, büyür. Bu süre zarfında tüyleri yetişkin tüylere dönüşür. Sonunda Nisan ayında yavrular ilk göçlerine başlarlar. Güçlü batı rüzgarlarına direnecek kuvvettedirler ve ebeveynlerini takip ederek birlikte uçabilirler. Belirli bir süre sonra ise doğdukları alana geri dönerler. Yelkovan kuşlarının, yer tespit etme ve yön duyguları son derece gelişmiştir.
Kısa Kuyruklu Yelkovan Kuşları Özellikleri
Kısa kuyruklu yelkovan kuşları, 30’dan fazla türden biridir. Kısa bir kuyrukları var ve siyahımsı kahverengi tüylü olan türleri sıklıkla görülür. Okyanus yüzeyinde yüksek hız ile uzun kanat açıklıkları ve dar kanatları ile uçarlar. Saatte 85km kadar hızlı uçarlar. Yeni Güney Galler kıyı bölgelerinde bulunurlar. Nisan ayının başından Eylül ayının sonuna kadar, tüm zamanlarını okyanusta dinlenerek geçirecekler.
Kısa kuyruklu Yelkovan Kuşları, dar kanatlıdır. Soğuk sularda büyük sürüler halinde bulunur. Uzak güneyden gelen bir ziyaretçidir. Kısa kuyruklu yelkovan kuşları yalnızca Avustralya çevresinde yuva yaparlar, ancak kuzey yazında Bering Boğazı’nı geçerek kuzeye girebilirler. Genellikle yazın Alaska açıklarında, kışın daha güneyde batı kıyılarında bulunur.
Kama Kuyruklu Yelkovan Kuşu
Oldukça geniş kanatları ve genellikle bir noktada kapalı tutulan uzun, kama şeklindeki kuyruğu olan büyük ama hafif gövdeli kuşlardır.. Ilık tropik sularda oldukça yaygındır ve bazen kıyıdan görülebilir. Yerel olarak yüzlerce sürü halinde bulunur; başka yerlerde daha küçük sayılarda meydana gelir. Genellikle diğer deniz kuşlarını besleyen sürülerde görülür. Kolay yüzer süzülmeler ve sert kanat vuruşlarıyla tipik sakince uçuşları vardır. Tüyleri çoğu üstte gri-kahverengi ve altta beyazımsıdır; diğerleri genel olarak koyu kahverengidir. Sırt tüyleri, ince grimsi soluk pulludur.
