Pencerede Kenarında Gördüğüm Yonca Akarı Yani Minik Kırmızı Böcekler Zararlı mı?
Yonca Akarı Denilen Minik Kırmızı Böcekler Nedir? Zararlı mı? Yaza girerken pencere kenarında görülen minik kırmızı böcekler ilk kez karşılaşınca endişe yaratıyor. Minik Kırmızı Böcekler Yonca Akarı olarak bilinmektedir. Bilimsel adı Bryobia praetiosa olarak bilinirler. Bu minik kırmızı böcekler, doğada “yonca akarı” ya da “clover mites” adı ile tanınırlar. ilkbaharın ilk sıcak aylarında özellikle Nisan, Mayıs aylarında ortaya çıkarlar. Yani ilkbahar ve sonbahar aylarında en aktif oldukları zamandır. Yüzlerce hatta binlerce olabilir. Bu böcekler pencerelerdeki mermer eşikte, pencere pervazlarında, duvar aralarında, tuğla içinde rastlayabilirsiniz. Bu böcekler akar türüdür bitkilerle beslenirler.
Yonca Akarı Minik Kırmızı Böcekler Nedir Zararlı mı?
içindekiler
Minik Kırmızı Böcekler
Minik Kırmızı Böcekler aslında evde kapı, pencere pervazlarında görünseler de eve zararları dokunmaz. Hatta binlercesine bile rastlayabileceğiniz bu minik kırmızı böcekler kapıya, duvara, eşyaya zarar vermezler. Zaten oldukça minik böceklerdir. Minik Kırmızı Böcekler Nedir?
Minik Kırmızı Böcekler Nedir?

Minik Kırmızı Böcekler Nedir? Tarım alanında verimi engelledikleri için bitkilere zararı dokunan bu böcekler bitkilerin öz suyu ile beslendikleri için evde saksıda bulunan bitkilere bile zararı bulunmaktadır. Yonca akarları, yonca bitkisine öncelikli olarak zarar verse de, çim alanlarda, çilek, yonca, fasulye, lahana gibi bitkilerde de sıkça görülebilir. Yonca akarı (Bryobia praetiosa), bitkilerde yaprak zararı oluşturan, kırmızımsı renkte ve oldukça küçük bir akar türüdür. Tarım alanlarında, bahçelerde ve hatta evlerin dış cephelerinde sıkça görülürler. Özellikle sıcak ve kuru havalarda popülasyonları hızla artar.
Bu minik kırmızı böcekler aslında örümcek ailesinin bir parçasıdır. Çok minik olduklarından en ufak açıklıklardan bile içeri girebilirler.
Bu akarlar, yaprakları delerek bitki öz suyunu emer ve bitkilerde sararma, kuruma gibi zararlara neden olur. İşte yonca akarlarının detaylı özellikleri:
Minik Kırmızı Böcekler Nasıl Ürer? Üreme Türü ve Çoğalma Şekli

Minik Kırmızı Böcekler Nasıl Ürer? Bu böceklerin üremesi ilginçtir. Çünkü dişi yonca akarların yani minik kırmızı böceklerin üremesi için bir erkeğe ihtiyaçları yoktur. Yonca akarları eşeysiz üreme (partenogenez) ile çoğalabilir. Bu, dişi akarların erkek olmadan üreyebildiği anlamına gelir. Dişiler yumurtalarını doğrudan bitki yüzeylerine bırakır ve bu yumurtalar uygun sıcaklık koşullarında hızla açılır.
- Eşeyli üreme de mümkündür, ancak popülasyonun büyük bir kısmı partenogenez ile çoğaldığı için erkek bireyler oldukça nadirdir.
- Partenogenez sayesinde dişiler daha hızlı ve verimli bir şekilde çoğalarak istilacı bir hale gelebilir.
Minik Kırmızı Böceklerin Yumurtlama Süreci ve Gelişim Evreleri

Yonca akarlarının yaşam döngüsü yumurta, larva, protonimf, deutonimf ve yetişkin olmak üzere beş temel evreden oluşur.
a) Yumurtlama Dönemi
- Dişi akarlar, ilkbahar ve sonbaharda yumurtlama dönemine girer.
- Yumurtalarını genellikle bitkilerin yapraklarının üst yüzeylerine, özellikle damarların yakınına bırakırlar.
- Yumurtalar küçük, yuvarlak ve kırmızı renkte olup, gözle fark edilmesi zordur.
- Olumsuz koşullarda (soğuk hava gibi) yumurtalar bir süre bekleyebilir ve uygun sıcaklıkta gelişmeye devam eder.
b) Yumurtadan Çıkış ve Larva Evresi
- Yumurtalar 7 ila 14 gün içinde açılır (hava sıcaklığına bağlı olarak değişir).
- Yeni çıkan larvalar altı bacaklıdır ve oldukça hareketlidir.
- Larvalar, yaprak yüzeyinde beslenerek gelişimlerini hızlandırır.
- Beslenme süresi genellikle 3-4 gün sürer.
c) Protonimf ve Deutonimf Evreleri (Genç Akarlar)
- Larvalar ilk deri değişimini gerçekleştirerek protonimf evresine girer.
- Protonimf evresi: Dört çift bacağa sahip olup daha büyük ve hareketlidirler.
- Deutonimf evresi: Bu evre, yetişkin forma en yakın aşamadır.
- Bu süreç boyunca akarlar bitkilerden beslenmeye devam eder.
d) Yetişkin (Erişkin) Evresi
- Deutonimf evresinden sonra ikinci bir deri değişimi geçirerek yetişkin hale gelirler.
- Yetişkin akarlar, yeniden üreme döngüsüne girerek yumurtlamaya başlar.
- Olgun dişiler günde 10-30 arası yumurta bırakabilir.
3. Üreme Hızını Etkileyen Faktörler
Yonca akarlarının üreme hızını artıran ve azaltan bazı çevresel faktörler vardır:
- Sıcaklık: 20-30°C arasındaki sıcaklıklarda daha hızlı ürerler.
- Nem: Orta düzeyde nem idealdir, ancak aşırı nemli ortamlarda popülasyon azalır.
- Bitki Yoğunluğu: Yoğun bitki örtüsü, daha fazla yumurtlama alanı sağladığı için üremeyi teşvik eder.
- Kimyasal Mücadele: Pestisitlerin sık kullanılması bazı dirençli bireylerin hayatta kalmasına neden olabilir, bu da uzun vadede popülasyonu daha dayanıklı hale getirebilir.
4. Üreme Dönemleri ve Mevsimsel Değişimler
Yonca akarlarının üreme hızı, mevsimlere bağlı olarak değişir:
- İlkbahar (Mart-Mayıs) → En aktif üreme dönemi başlar.
- Yaz (Haziran-Ağustos) → Aşırı sıcak hava üremeyi yavaşlatabilir.
- Sonbahar (Eylül-Kasım) → Hava sıcaklıkları düştüğünde ikinci bir üreme dalgası görülebilir.
- Kış (Aralık-Şubat) → Soğuk hava koşullarında gelişim durur, ancak yumurtalar korunarak ilkbaharda yeniden aktif hale gelir.
Yonca akarları hızlı üreyen, istilacı ve bitkilere zarar veren bir akar türüdür. Eşeysiz üreme sayesinde kısa sürede büyük koloniler oluşturabilirler. Yumurtalarını bitki yapraklarına bırakarak, sıcak hava koşullarında hızla çoğalırlar. Uygun koşullar sağlandığında popülasyonları birkaç hafta içinde katlanarak artabilir. Bu nedenle, özellikle tarımsal alanlarda kontrol altına alınmaları büyük önem taşır.
Yonca Akarları Hakkında Genel Bilgiler
1. Bilimsel Sınıflandırma
- Bilimsel Adı: Bryobia praetiosa
- Aile: Tetranychidae (Kırmızı örümcek akarları ailesi)
- Takım: Trombidiformes
- Sınıf: Arachnida (Örümceğimsiler)
- Alt Sınıf: Acari (Akarlar)
2. Fiziksel Özellikleri
Özellik | Açıklama |
---|---|
Boyut | 0.3 – 0.5 mm (Gözle zor fark edilir) |
Renk | Genellikle kırmızı, turuncu veya kahverengimsi kırmızı |
Vücut Yapısı | Oval, yassı ve tüysüz bir yapıdadır |
Bacak Sayısı | 8 bacaklıdır (Larvalar 6 bacaklıdır) |
Öne Çıkan Özellik | Ön bacakları vücuda oranla oldukça uzundur ve öne doğru uzanır |
Renk ve Vücut Yapısı
- Renkleri: Yonca akarları genellikle parlak kırmızı veya kırmızımsı kahverengi tonlarında görülür. Bu renklenme, onları diğer akar türlerinden ayırt etmeyi kolaylaştırır.
- Vücut Şekli: Küçük ve oval vücutları yassı bir görünüme sahiptir. Üzerinde herhangi bir belirgin kıl veya diken bulunmaz.
- Bacak Yapısı: Ön bacakları vücuda oranla uzundur ve öne doğru uzanmış gibi durur. Bu bacak yapısı, onları diğer akar türlerinden ayırmada önemli bir faktördür.
4. Davranışsal Özellikleri
- Hareketleri: Çok hızlı hareket edemezler, ancak yaprak yüzeyinde yavaş bir şekilde ilerleyerek beslenirler.
- Beslenme Şekli:
- Bitki hücrelerini delerek öz suyu emerler.
- Özellikle yonca, çim, sebzeler, çilek ve çeşitli süs bitkileri gibi yumuşak dokulu bitkilere saldırırlar.
- Etkileri:
- Yapraklarda sarı lekeler veya gümüşi renk değişimi oluştururlar.
- Yoğun istilalar bitkilerin kurumasına ve büyüme geriliğine neden olabilir.
5. Yaşam Alanı ve Yayılımı
- Yonca akarları, genellikle ılıman ve sıcak iklimlerde yaygın olarak bulunur.
- Doğal ortamları:
- Tarım alanları
- Bahçeler
- Çimenlikler
- Çiçek tarhları
- Evlerin dış duvarlarında görülebilirler, ancak iç mekanlara girmeleri pek yaygın değildir.
6. Yaşam Süresi ve Üreme
- Yaşam süresi: 2-4 hafta arasında değişebilir.
- Üreme şekli:
- Partenogenez (Eşeysiz üreme) ile ürerler. Yani dişiler erkek olmadan yumurta bırakabilir.
- Dişi akarlar günde 10-30 arası yumurta bırakabilir.
- Üreme dönemleri:
- İlkbahar ve sonbaharda en aktif üreme dönemleridir.
- Yazın aşırı sıcak olduğunda üremeleri yavaşlayabilir.
7. Zararlılık Durumu
Yonca akarları, bitkiler üzerinde ciddi zararlar bırakabilir. Özellikle geniş alanlarda çoğaldıklarında tarımsal üretimi olumsuz etkileyebilirler.
Bitkiler Üzerindeki Etkileri
- Yaprak dokusunu emerek sararma ve solmaya neden olurlar.
- Ağır istilalarda yapraklar tamamen kuruyabilir ve dökülebilir.
- Çim ve süs bitkilerinde estetik kayıplara yol açar.
- Çilek ve yonca gibi tarımsal bitkilerde verim kaybına neden olabilir.
8. Yonca Akarlarıyla Mücadele
Yonca akarları, dayanıklı ve hızla çoğalabilen zararlılardır. Mücadele için şu yöntemler kullanılabilir:
Kimyasal Mücadele
- Akarisit grubuna giren böcek ilaçları etkili olabilir.
- Kimyasal kullanımı, özellikle yoğun istilalar için gereklidir ancak direnç gelişimine dikkat edilmelidir.
Biyolojik Mücadele
- Doğal avcıları olan yırtıcı akarlar ve uğur böcekleri kullanılabilir.
- Doğal düşmanların korunması ve desteklenmesi biyolojik mücadelede önemlidir.
Kültürel Mücadele
- Yaprak altlarını ve çevreyi temiz tutmak, yumurta bırakmalarını engelleyebilir.
- Sulama düzeni değiştirerek aşırı kurak koşulların önüne geçmek üremeyi azaltabilir.
- Yoğun istila görülen bitkiler budanmalı ve zarar görmüş yapraklar imha edilmelidir.
Yonca akarları, bitkilerde sararma ve solmaya neden olan, hızlı çoğalan ve mücadele edilmesi gereken bir akar türüdür. Küçük olmalarına rağmen, popülasyonları hızla artabilir ve tarım alanlarında ciddi kayıplara yol açabilirler. Özellikle sıcak ve kuru iklimlerde daha aktif hale gelirler. Kimyasal, biyolojik ve kültürel yöntemlerin birlikte kullanılması, onların kontrol altına alınmasında en etkili stratejidir.