Nenetler Kimdir? ilk önce oradan başlayalım. Daha sonra nerede yaşarlar ve nasıl beslenirler onları anlatalım. Nenetler, dondurucu soğuklarda yaşamlarını sürdürürler. Dondurucu bir havada yaşamak gerçekten büyük özveri ve beceri ister. Bu göçebe halkı bunu nasıl başarıyorlar. Yüzyıllar boyunca Nenet halkı, Yamal Yarımadası’nın zorlu koşullarından sağ çıktı. Dondurucu soğuklarda yaşayabilmek ve seyahat edebilmek için adapte oldular.
Nenetlerin amacının ne olduğunu çok kişi merak etmektedir. Modern yaşamı asla istemeyen Nenet halkı neden dondurucu soğuklarda yaşıyorlar? Kendilerinin yaptığı muhteşem kızaklarla, ağaç kesmeye gidiyorlar? Nenetler’in seyahat ve eşyalarını taşımak için iki tür kızağı vardır. Daha büyük olanları kadınlar, daha küçük ve daha hızlı kızakları ise erkekler kullanır.
Nenetlerin nasıl beslendiklerini duyduğunuzda inanamayacaksınız. Ağızları açıkta bırakan bir beslenme biçimleri vardır. Büyük küçük demeden çocukluktan başlayan bu beslenme, bir çok kişiyi hayrete düşürecektir. Hemen Nenet göçebe halkının, merak edilen yaşamlarına kısa ve öz değinelim.
Nenetler Kimdir?
Nenetler göçebe olarak yaşarlar. Nenetler, tundranın ren geyiği çobanları, balıkçıları ve avcılarıdır. Özelliklede vahşi ren geyiği avcılarıdır. Nenetler, ren geyiği gütme, balıkçılık ve avcılığa dayanan yerli bir Sibirya halkıdır. Aynı zamanda küçük orman sakinlerini de içerirler. Etnograflar onları genellikle Orman Nenetleri ve Tundra Nenetleri olarak adlandırır. Orman Nenetleri, Pur Nehri yakınında ve Orta Ob’un kollarında yaşar. Tundra Nenetleri ise üç ana bölgede yaşar: Ural Dağları’nın batısındaki bir bölge, Ob ve Yamal yarımadaları ve Taymyr Yarımadası ve Yenisey Nehri üzerindeki bölgelerde yaşarlar.
Nenetlerin yaşadıkları bölge, dünya için çok önemlidir. Çünkü dünyanın bilinen doğalgaz rezervlerinin dörtte biri burada bulunnaktadır. Yapılaşmaya karşıdırlar. Doğa ile yaşamaya çalışan, yapılaşmaya izin vermeyen kişilikleri vardır. Ren geyiği çobanlığı yaparlar. Onları yiyecek olarakda kullanırlar. Yamal Yarımadası’nda, göçebe yaşam tarzını sürdüren ve yaklaşık 500.000 ren geyiğine sahip binlerce Nenet ren geyiği çobanı var. Nenetler için Ren geyiği her şeydir. Ondan ulaşımda, giyimde, inşaat malzemeleri ve yiyecek olarak faydalanırlar.
Kuzey Kutup Rusya’sının Nenet halkı, göç eden ren geyiği sürülerine ayak uydurmak için birkaç günde bir kamplarını değiştiriyor. Toplanma, seyahat ve soğukta barınak yeniden inşa etme dahil olmak üzere bu zorlu süreç, ekip çalışması ve koordinasyon gerektirir. Nenetler en az 100 yıl yaşayabilirler. Ayaklarına İplik olarak ren geyiği siniri kullanılarak ren geyiği kürklerinden dikilen ayakkabı giyerler.
Nenetler Ren Geyiği avcılarıdır.
On altıncı yüzyıldan itibaren Rus etkisi altına girdiler. Dondurucu soğuklarda yaşarlar. Öyle ki soğuk derecesi -50 ve -70 derecede yaşıyorlar. Çok zor şartlar altında yaşayan Nenetler, geceleri eksi 30 Fahrenheit dereceye kadar soğuğa dayanır. Modern yaşamı reddeden Nenetler, yeni kuşağın şehirlerde yaşamak istediğini söylüyorlar. Bu yüzden çok çocuk yaparak, çocukların bir kaç tanesi şehir yaşamını isterlerken diğer çocuklar ise göçebe hayatını seçerek anne babalarının yanında kalmayı tercih ediyorlar.
Nenetler Nerede Yaşarlar?
Rusya Federasyonu’nun en kuzeyinde Yamal Yarımadası’nda yaşıyorlar. Yamalo-Nenets Özerk Okrugu (AOk), Nenets AOk ve eski Taimyr (Dolgano-Nenets) AOk’ta yaşamlarını sürdürürler. Ormanlık taygada iki ay kaldıktan sonra, göç eden ren geyiklerinin eski yollarını izleyerek kuzeye göç etmeye başlarlar. Dört ay içinde 1.200 km yol kat ederler ve sürüye ayak uydurmak için her üç ila beş günde bir toplanıp taşınmaları gerekiyor. Kar erimeden ve yol boyunca doğan buzağılar için büyük nehirleri buzlu, derin sularla doldurmadan yazlık mahallelerine ulaşmaları gerekiyor.
Nenetler Nasıl Beslenir? Ne yer?
Kuzey Kutup Dairesi’ndeki Yamal Yarımadası’nda yaşayan Nenetler çiğ et ve kanla besleniyor.
Ren geyiği yetiştiriciliği yapan Nenetler, bu hayvanları hem yemek için etlerinden ve içmek için de kanlarını kullanırlar. Ren geyiği derisinden, giysi, ayakkabı ve kış çadırları yaparlar. Ren geyiklerinden deriler, kement, koşum takımları yaparlar. Çadırlarını kaplayan bir örtü olarak ren geyiği derisi kullanırlar. Yazlık ayakkabılar da kullanmak için hayvanın derisinden ve tendonlardan iplik yaparlar. ( Tendon nedir?: Tendon, kasların kemiklere tutunmasını sağlayan bağlardır. Ayak bileğinin arka kısmında bulunan ve baldır kaslarının topuk kemiğine (kalkaneus) yapışmasını sağlayan sert bir fibröz doku bandıdır. ) Bir çok çeşitli aletler yapmak için ren geyiklerini kullanırlar. 70 ila 100 ren geyiği sürüsü, bir hanenin ihtiyaç duyduğu her şeyi sağlar.
Ren geyiği eti, Nenetlerin diyetinin en önemli parçasıdır. Taze kesilmiş bir ren geyiğinin vitamin bakımından zengin kanıyla birlikte çiğ, dondurulmuş veya kaynatılarak yerler.
Nenet Erkeği Kıyafeti
Nenetler, en az bin yıldır kuzeybatı Rusya’nın buzlu vahşi doğasında yaşıyor. Yaklaşık 1.000 kilometre boyunca seyahat ediyorlar. Bir Nenet erkeği, yaklaşık 4 ren geyiği derisinden yapılmış bir palto olan Malitsa giyer; kürkün içi deriye en yakın, dışı deridir. Malitsa’nın entegre kapüşonu ve eldivenleri vardır ve fermuar veya düğmesi olmayan bir pançoya benzer.
Nenet Kadınları?
Nenetler adaptasyon ustalarıdır ve çok dayanıklıdır. Dünyanın en çetin ikliminde nasıl hayatta kalınacağını ve hayatta kalmak için sahip oldukları her kaynağı başarılı olurken nasıl kullanacaklarını bilen halktır. Nenet kadınlarıda çok güçlü dayanıklı ve çetin sert hava koşullarına uyum sağlayabilen kadınlardır. 1960’lardan beri Nenetlerin kadınlarına hastanede doğum yapmak için tundra evlerini terk etmeleri talimatı verildi. Bu tarihten sonra şehir hastanesine hamile kadınlar için hava ulaşımı uygulanmaya başlandı.
Nenet kadınları, çobanlığın yanı sıra çoğu işle de ilgilenirler: Odun keserler, ateşi devam ettirirler, yemek pişirirler, dikiş dikerler, çocuk büyütürler ve çadır kurarlar. Nenet kültüründe çobanlık geleneksel olarak bir erkek işidir, ancak Tkachuk kadınlardan daha çok etkilenmiştir.
Nenet Kabilesi
Nenet Çadırı Nasıldır?
Çadılarını bez ve ren geyiği derisinden yaparlar. Ahşap direkler ve ren geyiği derileri ile inşa edilmiş büyük bir çadır veya yurt olan Nenet çadırı, onları-50°C (-58°F) kadar düşük sıcaklıklarda sıcak tutar. Çadırda tuvalet yok, birkaç yüz metre ötede bir yer buluyorlar. Kimsenin göremeyeceğinden emin oldukları yerde tuvalet ihtiyaçlarını giderirler. Kuzey Sibirya’nın Yamal-Nenet halkı, birkaç günde bir çadırlarını yeniden kurmak zorunda kalrlar. Çünkü Ren geyiklerine uyum sağlamak için onların yakınında olmak için sürekli göç ederler.
Nenetler hangi ırk?
Samoyedler olarak da bilinen Nenetler, Rusya’nın Uzak Kuzeyi olan Kuzey Kutbu Rusya’ya özgü bir Samoyed etnik grubudur. Nenetler esas olarak şamanisttir. Nenetler, Rusya Federasyonu’nun Aşırı Kuzeyinde yaşayan yerli bir halktır. Rusça ile tamamen alakasız bir dil konuşuyorlar, animist bir din uyguluyorlar, Asyalı yüz hatlarına sahipler.
Nenetler Hangi Dindir?
Nenetler’in animistik ve şamanist bir dini var.
Nenet Halkı Hangi Dili Konuşur?
Ural-Altay dil ailesinin Ural dilinden bir dili konuşurlar. Nenetlerin edebi dili, 1932’de Kiril alfabesi kullanılarak oluşturuldu. Bazı bölgelerde Türk dilleri ve Rusça, Samoyed lehçelerinin yerini almıştır.
