Jale İnan Kimdir?Jale İnan (1 Şubat 1914 – 27 Şubat 2001), Türk arkeolog. Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğu Prof. Dr. Jale İnan‘ dır. Yurdumuza birbirinden önemli bir çok tarihi eseri gün ışığına çıkarmıştır. Jale İnan, 1 Şubat 1914 de İstanbul da doğmuştur. Uzun yıllar Antalya da Perge ve Side kazılarında yer almış ve ülkemize değerli eserler kazandırmıştır. Çıkardığı eserler sayesinde Antalya ve Side müzelerinin kurulmasını sağlamıştır. Antalya Arkeoloji Müzesinin oluşturulmasında önemli rol oynamıştır.
Bilinen izinli ve planlı kazıların dışında, tarihi eser kaçakçılığına karşı, çeşitli kurtarma kazıları gerçekleştirmiştir. Bir çok parçalanmış eserleri birleştiren Jale İnan, bu başarısı ile de bilinmektedir. Roma dönemi heykelciliği konusunda adından çok söz ettirmiştir. Türkiye’nin ilk arkeologlarından Aziz Ogan’ın kızı, zamanın önde gelen bilim insanlarından Mustafa İnan’ın eşidir.
Türkiye’ nin İlk Kadın Arkeoloğu Kimdir?
Antik dönem heykeltıraşlık sanatı üzerine çalışan ve ülkemize önemli eserler veren Türkiye’ nin İlk Kadın Arkeoloğu Jale İnan‘ dır.
Jale İnan Kimdir?
Türkiye’nin ilk kadın arkeoloğudur. Yaptığı kazılar ile yurdumuza birbirinden değerli heykeller, tarihi eserler, gün ışığına çıkardığı antik kentler kazandırmıştır.
Jale İnan, babası, müzeci ve arkeolog Aziz Ogan, annesi Mesture Hanımdır. Jale İnan, Eğitimini, Alman Arkeoloji Enstitüsü (1943), ve Erenköy Kız Lisesi olarak yapmıştır. Eğitiminin bir bölümünü yurt dışında tamamlamıştır. Kendisini bir kaç sıfat ile çağırırlardı. Ona taktıkları başlııca sıfatlar; “Saygın Hanımefendi” Arkeoloji Dedektifi” “Küçük Dev Kadın” bunlardan birkaçıdır.
Profesör Doktor Jale İnan
Aleksander von Humboldt Vakfı bursu ile arkeoloji eğitimini sürdürmek için 1934 yılında Almanya’ya giderek arkeoloji eğitimi aldı.
1935-1943 yılları arasında klasik arkeoloji bilim dalında lisans ve doktora eğitimini de Berlin ve Münih üniversitelerinde başarı ile tamamladı.
1943 yılında Prof. Dr. Rodenwalt‘ın yanında doktorasını tamamladıktan sonra yurduna Türkiye’ ye döndü.
İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Eski Çağ Kürsüsü’nde Prof. Dr. Clemens Emn Bosch‘un asistanı olarak aatandı.
Lise yıllarında okurken tanıştığı Mustafa İnan‘la 1944 yılında evlenerek 1 yıl sonra Hüseyin ismini verdikleri çocukları dünyaya geldi.
Arif Müfid Mansel‘le birlikte Türk Tarih Kurumu adına Antalya‘da Side antik kenti kazısını, ertesi yıl da Perge antik kenti kazısını başlattı. 1946 yılında İstanbul Üniversitesi Klasik Arkeoloji Kürsüsü‘nün kurulması çalışmalarına katıldı ve bu kürsünün ilk asistanı olup Prof. Dr. Arif Müfid Mansel‘in asistanlığını yapmaya başladı.
Jale İnan, 1963 yılında Profesör Ünvanını Aldı
Jale İnan 1953 yılında doçent oldu aradan uzun yıllar geçtikten sonra mesleğinde ilerleyerek 1963 yılında profesör oldu. 1974-1980 yılları arasında Side, 1975-1987 yılları arasında Perge kazılarına başkanlık etti. Kazı çalışmaları sırasında Side Roma Hamamı’nın Side Müzesi’ne dönüşmesi için çaba sarf etti. 1975 yılında Klasik Arkeoloji Kürsüsü‘nün Başkanı oldu. Başkanlık görevini 1983 yılına kadar sürdürdü.
Side ve Perge’deki kazıların dışında 1970-1972 yılları arasında Kremna (Bucak, Burdur) ve 1972-1979 yılları arasında Pampfilya Seleukeiası (Manavgat) antik kentlerinde kurtarma kazıları gerçekleştirdi. 1991 yılında Side’deki Apollon Tapınağı kazısı ve onarımı için emek verdi. 1995 yılında Türkiye Bilimler Akademisi’nin şeref üyesi oldu.
Anadolu’nun Roma ve Erken Bizans dönemi portreciliği konusunda önemli kitapları bulunmaktadır.
Jale İnan Kitapları, Eserleri Nelerdir?
- Anadolu’nun Roma ve Erken Bizans dönemi portreciliği konusundaki çok önemli başvuru eserleri
- Perge’nin Roma devri heykeltraşlığı: İlk Yayınlanma Tarihi: 2000
- Pergenin Roma Devri Heykeltrasligi 1 :
- Antike Stadt im Taurusgebirge: İlk Yayınlanma Tarihi: 1997
- Roman and early Byzantine portrait sculpture in Asia Minor: İlk Yayınlanma Tarihi: 1966
- Boubon sebasteionu ve heykelleri üzerine son araştırmaları: İlk Yayınlanma Tarihi: 1994
Türkiye’ nin İlk Kadın Arkeoloğu Jale İnan Kaç Yılında Öldü?
Jale İnan, 27 Şubat 2001 yılında İstanbul’ da hayatını kaybetmiştir. Parkinson hastalığı ile mücadele etmiştir. Cenazesi Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedilmiştir.
Jale İnan Yorgun Herakles heykeli, (Yorgun Herkül)
“Yorgun Herkül” “olarak da bilinen “Yorgun Herakles” Jale İnan‘ ın gün ışığına çıkardığı en önemli keşiflerinden biridir. 1980 yılında Prof. Dr. Jale İnan, Perge’de gerçekleştirdiği gezi sırasında belden yukarısı olmayan bir Herakles heykeli buldu. Heykelin üst kısmı bulunamamıştı. Herakles heykeli, uzun yıllar boyunca Antalya Müzesi’nde sergilendi, Prof. Dr. Jale İnan, yılmayarak heykelin üst kısmını aradı. Sonunda yıllarca beklediği amacına ulaştı. Herakles heykelinin üst kısmı ABD’ deki Boston Güzel Sanatlar Müzesi’nde olduğu ortaya çıktı
Bu sefer heykelin iki parçasınınında birbirine ait olduğunu kanıtlama mücadelesine girdi. Yılmayarak verdiği mücadele sonunda iki heykel parçasının bir olduğunu 1990 yılında kanıtladı. Ardından Yorgun Herkül ya da diğer bilinen adı Yorgun Herakles heykelinin üst kısmı 2011 yılında Türkiye’ ye getirildi ve parçalarının birleştiriilmesi işlemini gerçekleştirdi. Parçalarının birleştirilmesi işleminden sonra artık Yorgun Herakles (Yorgun Herkül) heykeli artık bir bütün halinde olmak üzere Antalya Müzesi’nde sergilenmeye başladı.
Etiketler: Yorgun Herakles, Yorgun Herkül,
